MAVİ YOLCULUK REHBERİ'NİN KULLANIM KILAVUZU / ÖNERİLER - UYARILAR

Mavi Yolculuk Rehberi'nde kullanılan haritalar:

• Kitapta kullanılan tüm haritalar kuzey yönü kitabın üstü olacak şekilde sayfalara yerleştirilmişlerdir.

• Bu kitapta haritalar üç ölçekte kullanılmıştır:

  • Her bölüm başında, alt bölgeleri kitaptaki anlatıma göre işaretlenmiş SHOD (Türk Deniz Kuvvetleri Seyir Hidrografi Oşinografi Dairesi Başkanlığı) genel körfez/bölge haritaları sunulmuştur.

  • Körfez ve bölgelerin her alt başlığında, ilgili alt bölgeye ilişkin ayrıntılı haritalar ilgili SHOD bölge haritalarından büyütülerek sunulmuştur. (Örneğin Gökova Körfezi için Gökova Kuzeybatı Kıyıları, Gökova Güneybatı  Kıyıları, Bördübet Körfezi ve Gökova Liman -Doğu Bölgesi.) Bu alt bölgeler genel körfez haritasında Roman alfabesiyle (G I, G II, G III, G IV) şeklinde belirtilmektedir.

  • Bu alt bölge haritalarındaki küçük koylar ve mola noktaları da kitapta yer alan numarasına göre işaretlenmiştir.

​

• Kitapta kullanılan körfez ve alt bölge haritalarının telif hakkı Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Seyir Hidrografi ve Oşinografi Dairesi (SHOD) Başkanlığı’na aittir. İzinsiz kopyalanamaz. Seyir amaçlı kullanılması tavsiye edilmez.

• SHOD Başkanlığı özellikle şu uyarılarda bulunmuştur:

  • “Bu notik yayında kullanılan haritalar SHOD Başkanlığı’nın izniyle yayımlanmıştır.

  • Haritalar bilgi amaçlıdır. Seyir maksatlı kullanılamaz ve Denizde Can Güvenliği (SOLAS) Sözleşmesi Bölüm 5’te belirtilen seyirde harita bulundurma yükümlülüğünü karşılamaz. Haritaların kullanımı sonucu maruz kalınabilecek kaza ve olaylar ile ortaya çıkabilecek tazminatlar, zararlar, ziyanlar, davalar, yükümlülükler, soruşturmalar ve davalardan SHOD Başkanlığı sorumlu tutulamaz.”

• Amatör denizcilerin son yıllarda giderek yaygınlaşan dijital harita kullanım alışkanlığı göz önünde bulundurularak, küçük koyların ve mavi yolculuk mola noktalarının tespit kolaylığı için yakın plan görüntüleri Navionics haritaları şirketin izni ile ilgili sayfalarda ekran görüntüleriyle sunulmuştur.

  • Navionics Dijital Haritaları’ndan alınan bu yakın plan görüntüleri, ilgili körfezin simgesi ve rengiyle (örneğin G 28 ya da G 46 numaralandırması ile) sayfaların kenarında işaretlenmiştir. Koyların yakın plan görüntülerinde sualtı kayalıkları, derinlikler belirtilmemiştir.

  • Bunun için, kesinlikle resmi seyir haritalarına başvurulmalıdır. 

  • Navionics Dijital Haritaları ilgili ülkenin resmi seyir haritalarının kullanımını kolaylaştırmak için üretilmiştir. Bu resmi haritalar yerine seyir amacıyla kullanılamazlar. Navionics Inc. ve Navionics S.r.l. ilgili haritalarının kullanımından kaynaklanabilecek kaza ve olaylar ile ilgili olarak hiçbir tazminat, zarar, ziyan, dava, yükümlülük, soruşturma ve davadan sorumlu tutulamaz.

Mesafe ve yön bilgileri:

• Seyri kolaylaştırma ve konum bulma için sunulan mesafe ölçümleri; Koyların, burunların, körfezlerin kıyı yönleri Navionics Dijital Haritaları’ndan yararlanılarak yapılmıştır.

Akıllı cep, telefonu, tablet, bilgisayar, tekne harita okuyucu (chartplotter) uygulamaları:

• Bu kitapta bahsi geçen 450 liman, mendirek, iskele, koy ve kısa süreli açık deniz mola noktası Navionics Dijital Haritaları’nda ‘liman” ya da “kırmızı çapa” simgesiyle işaretlidir.

• Bu kitap yayına hazırlanırken, halen Navionics elektronik haritalarında ismi belirtilmemiş olanlar da yazar tarafından eklenmiştir.

  • Navionics mobil uygulamalarında yer alan bu demirleme yerleri, telefon ve tablet uygulamalarında “Kullanıcı Katkıları-Community Edits” seçeneği “açıksa” görülebilir.

  • Bu seçeneği açmak için, “Menü/Settings/Map Options/Community Edits/On” işleminin yapılması gerekir.

​

Seyir ve denizde konaklama güvenliği:

•     Denizin öfkesi de acıması da yoktur:  Yani, denizde güvenlik kuralları ihlal ve ihmal edilemez.

• Kitapta değişen koşullara/rağbet gören korunaklı limanlardaki yoğunluğa bağlı olarak, denizcilere hava koşullarındaki değişimlerden daha kolay/daha fazla etkilenebilecek bazı mola noktaları da önerilmiştir.

  • Seyir sırasında, hava koşullarında bir risk gören denizcilerin bu koylarda konaklamamaları, en yakın güvenilir limanları kullanmaları önemle hatırlatılır.

  • Güvenliği düşük koy ve mola noktalarında olağanüstü hava koşulları ile karşılaşan denizcilerin, gerekirse kıyıya bağlı oldukları koltuk halatını keserek (feda ederek), bir çapa takılma yaşanması halinde zincirlerini denize dökerek kıyıdan uzaklaşmalarının çoğunlukla daha güvenli bir seçenek olduğu önemle hatırlatılır.

• Kitapta seyir güvenliği açısından çok önemli ve belirgin olan sığlıklar, sualtı-suüstü kayaları, geçitler hatırlatılmaktadır. Ancak;

  • Seyre çıkarken rota üstündeki deniz fenerlerinin, seyir/uyarı ve yardımcı şamandıraların, seyir emniyetini tehlikeye düşürecek tehdit ve uyarıların durumunun güncellenmiş SHOD seyir haritalarından incelenmesi;

  • Son gelişmelerin, haritalara işlenmesi gereken değişikliklerin www.shodb.gov.tr adresindeki ‘Seyir Duyuruları’ bölümünden takip edilmesi seyrin selameti açısından önemlidir.

• Kitapta tonoz sistemi bulunan koy ve iskeleler belirtilmiştir. Kendi demirini kullanmayıp, bu sistem ile konaklayan denizcilerin, mutlaka tonozların sağlamlığını/güvenliğini kontrol etmesi gerekmektedir.

Tesis-iskele önerileri:

• Kitabın denizciler için bir gezi rehberi olma özelliği bulunmaktadır. Bu çerçevede yazar tarafından belirtilen kıyı kolaylıklarında zaman içinde konaklama/iskele ücretlendirmesi, restoran fiyatlandırma / mönü değişiklikleri gibi farklar ortaya çıkabilmektedir.

  • Özellikle pandemi sonrası yıllardaki yüksek deniz yaşamı talebi ve aynı dönemde ortaya çıkan yüksek enflasyon ortamı neticesinde kıyı tesislerinin tümünde çok yüksek fiyatlamalar ile karşılaşılmaktadır.

  • Okur, kitapta yer alan önerileri yerinde kontrol ederek karar vermelidir.

• Kıyı tesisleri ile amatör denizciler arasında her zaman için “iki tarafın da kazancına” olan bir denklem/ilişki kurulması gerekir. Dolayısıyla amatör denizcilere kıyı tesislerinin sahiplerine/çalışanlarına bu “birlikte mutlu yaşam” zorunluluğunu her fırsatta hatırlatma/izah etme sorumluluğu düşmektedir.

​

Doğayı-Denizi Koruma Sorumluluğu

• Bu kitapta yer verilen çevre sorunlarında, amatör denizcilerin hata ya da sorumlulukları göz ardı edilebilir seviyede olabilir. Kıyılarımızdaki toplam kirlilik yükünün çok büyük bir çoğunluğu (belki %90-95 seviyesinde) karasal etkenlere bağlıdır. Deniz kirliliğini artıracak kıyısal kentleşme ve kaçak yapılaşma maalesef artma eğilimindedir. Popülist politikalar bu kentleşme baskısını artırmaktadır. Öyle ki, geçtiğimiz yakın zamanlarda bir bakanımız Göcek Körfezi’ndeki orman kıyı şeridine asfalt yol yapılarak halkımızın bu doğadan faydalanmasını bile savunabilmiştir. Akıl sınırlarını zorlayan bu yaklaşımlara karşın, amatör denizcilerin attıkları her adımda küçük koylarımızın geleceğini düşünmesi gerekmektedir. Çünkü hâlâ kentsel kirlilik baskısından oldukça uzak olan mavi gezi bölgelerinde de çevre kirliliği ve doğal yaşam tahribatı alarm vermeye başlamıştır. Bu ücra küçük koylarımızdaki görünür sorunlarda ise, ağırlıkla denizcilerin (amatör-profesyonel denizciler, balıkçılar ve en çok da yolcu-yük gemilerinin) payı olduğu aşikârdır.

• Bu çerçevede;

  • Katı ve sıvı atıkların (her ne kadar sayıları yetersiz de olsa) sabit ve mobil toplama birimlerine teslim edilmesine,

  • Korunan ve küçük boyuttaki su canlısı avıyla mücadeleye,

  • Orman yangınları ile mücadeleye katkıda bulunmaya,

  • Sualtı yaşamına en az zarar verecek şekilde demir atmaya,

  • Koltuk halatı bağlamak için ağaçları, kıyıdaki tarihi eserleri kullanmamaya özen göstermemiz gerektiği açıktır.

• Denizin kendini temizleme gücünün düşük olduğu küçük koylarımızda özellikle;

  • Siyah su atığı,

  • Yağ içeren mutfak atığı ve

  • Türü her ne olursa olsun sabun ve bulaşık deterjanı atıklarını koy içinde dökmemeye/boşaltmamaya dikkat etmek, amatör denizcilerin gelecek kuşaklara bırakacağı miras açısından hayati önemdedir.