Özlem Numanoğlu, Tempo Travel, İlkbahar 2019
Tempo Travel’ın sevilen yazarı Ali Boratav, denizcilik tecrübelerini Gökova’dan Kekova’ya Türkiye Kıyıları ve 12 Adalar Mavi Yolculuk Rehberi’nde topladı. Boratav’ın akıcı üslubu bir yana, kitap sadece denizciler değil, bir gün maviliklerde dümen tutmayı hayal edenler için de karşı konulmaz bir çağrı niteliğinde.
“Kaba bir hesapla, 58 yaşındayım ve hayatımın ikinci yarısında keyif ve huzur için öncelikli tercihim deniz oldu. 80’lerin sonunda dıştan takmalı bir motoru olan 3.5 metrelik bir şişme botla mavi yolculuk kıyılarımızı keşfetmeye başladım. Bu botu arabanın port-bagajına yükler, Cunda’dan Kekova’ya karadan ulaşabildiğimiz en ücra noktalardan denize açılır, ıssız koyları gezerdik.”
Ali Boratav’ın o şişme botla başlayan mavi tutkusu, 1994’te yelkenle tanışmasıyla boyut değiştirdi. Ama esas hikâye, 2001’de amatör denizcilik belgesi almasıyla başladı. 2007’den itibaren Yacht Türkiye dergisine yazmaya başladığı Küçük Koylar yazıları, o yolculukların mahsulü dostluklar, tanıklıklar ve fotoğraflar bu kapsamlı kitabın temellerini attı.
Mavi yolculuğun 450 küçük koyuna uğrayan 532 sayfalık kitap, buram buram yaşanmışlık kokuyor ve okurda yüzünü bir an önce rüzgâra dönme arzusu uyandırıyor. Üstelik görsel zenginliğine güvenmiyor, onu güncel ve doyurucu bilgiyle besliyor. İçinde yer alan 1300 fotoğraf ve 260 harita ile amatör denizciler ve meraklılar için bir hazine ve yaşam rehberi niteliğinde.
Üstelik Boratav, “denizcilik janrı”nın teknik dilini reddediyor ve deniz kokusunu, rüzgârın o tarifsiz hissini yaşatıyor. Kendi deyimiyle, “zaten kütüphanemize kazandırılmış ve her amatör denizcinin seyirde elinin altında bulundurması gereken bilgileri yinelemektense, yaşam kültürüne, bölge tarihine, amatör denizcilerin bazen can dostu, bazen öğretmeni olmuş kıyı insanlarına, deniz ve çevre sorunlarına ağırlık vermeyi” tercih ediyor. Sadece güzellikler değil, denizlerimizde artan kirlilik ve iklim değişikliğinin yarattığı tahribat da kitabın gerçekçi notları arasında.
Ve tabii ki Boratav’ın olmazsa olmazı; mutfak notları! “Deniz kestanesinin sırları”, “Datça balının öyküsü”, “Ahtapotun karizması”, “Ölüdeniz ve Belceğiz’in pancar motorlu gözlemecileri” gibi başlıklar altında, Boratav bu alandaki bilgisini konuşturuyor.
Üstelik Sadun Boro’dan Rod Heikell’a, Cemal Süreya’dan Azra Erhat ve Bedri Rahmi Eyüboğlu’na sanatçılar, denizciler ve bilim insanları da hoş dokunuşlarla sayfaları şenlendiriyor. “Denizciler korkak adamlardır” diyor Azra Erhat mesela, “hele Giritlilerin ‘Opios favote then favote’ diye bir sözü var, korkan korkmaz, yani tedbirini alan korkmaz anlamına gelir.”
Ya da Cemal Süreya… “Mavi, bir renkten daha fazlası” diyor. Ama Boratav’ın küçük bir eki var buraya:
“Mavi yolculuk daha da fazlası olabilir. İnsanın kolundan saatini çıkardığı, zamanı unuttuğu bir yolculuktur. Oysa arkada bir yerlerde zaman işlemeye hep devam eder…”
Comments